آیا می‌دانستید، نیمی از پروژههای ساختمانی با تاخیر و یا کاهش بودجه در روند ساختوساز مواجه می‌شوند؟ یکی از دلایل این امر، کاهش استفاده از فناوری‌های نوین در صنعت ساختمان‌سازی است، این در حالی است که حوزه‌های دیگر اقتصاد از هوش مصنوعی به عنوان ابزاری قدرتمند در افزایش بهره‌وری و ارتقای عملکرد خود بهره می‌برند. بدون‌شک، کاربرد هوش مصنوعی در ساخت و ساز، سرعت و دقت در پروژههای ساختمانی را تسریع می‌بخشد و سازهای ایمن و در عین حال کم‌هزینه‌‌ای ارائه می‌دهد.
با توجه به اینکه ساختوساز، بخش اعظمی از اقتصاد امروز را به خود اختصاص داده است، مهندسان ساختمانی همواره در صدد یافتن راه‌حل‌های موثر و ایمن در این صنعت بوده‌اند تا با استفاده از آن، ناکارآمدی‌ها و ضررهای احتمالی را کاهش دهند. در این مقاله درباره تکنولوژی هوش مصنوعی در صنعت ساختمان و این که چگونه می‌تواند در این صنعت تحول ایجاد کند، بیشتر صحبت می‌کنیم.
هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) چیست؟
قبل از اینکه به دلایل استفاده از هوش مصنوعی در ساختمان سازی اشاره کنیم، لازم می‌دانیم ابتدا هوش مصنوعی و کارکرد آن در ابعاد مختلف زندگی بشر را بررسی کنیم. هوش مصنوعی(A) شاخه‌ای از علوم کامپیوتر است که با استفاده از کدهای برنامه‌ریزی‌شده می‌تواند ماشین‌هایی بسازد که همانند انسان فکر کنند، تصمیم بگیرند و رفتار کنند. این تکنولوژی مبتنی بر محاسبات ریاضی است و با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده و نوین قادر است، ماشین‌های هوشمند با توانایی حل مساله، تحلیل و قدرت تصمیم‌گیری خلق کند.
هوش مصنوعی در دنیای مدرن امروزی به اغلب صنایع رسوخ کرده و تحولات چشمگیری به وجود آورده است. یکی از عرصه‌هایی که به طور خاص از این فناوری بهره می‌برد، صنعت ساختوساز است.
دلایل استفاده از هوش مصنوعی در صنعت ساخت و ساز
جالب است بدانید، حدود ۷ درصد از جمعیت فعال جهان در صنعت ساختوساز اشتغال دارند، به همین دلیل هم پیشرفت و توسعه در این صنعت، تأثیر قابل توجهی در اقتصاد دنیا می‌گذارد. مهندسان و پیمانکاران ساختمانی با آگاهی از این مساله، به دنبال راه‌حل‌های کارآمدی هستند تا از این طریق، فرآیندهای ساختوساز را بهینه‌سازی و کارایی آن را افزایش دهند. به طور کلی دلایلی که استفاده از هوش مصنوعی در ساختوساز را ضروری می‌سازد، شامل موارد زیر می‌شوند:
- هوش مصنوعی می‌تواند فرآیندهای مختلف ساختوساز را بهینه‌سازی کرده و از هدررفت هزینه‌های اضافی جلوگیری کند.
- شناسایی خطرات احتمالی، یکی از موارد کاربرد هوش مصنوعی در ساخت و ساز است که باعث امنیت کارگران می‌شود.
- هوش مصنوعی قابلیت پیش‌بینی هزینه‌های پروژه و تعمیر و نگهداری آنها را دارد؛ بنابراین از ریخت‌وپاش مصالح و مواد اولیه ساختوساز پیشگیری می‌کند.
- با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده هوش مصنوعی می‌توان ساختمان‌هایی را طراحی کرد که از نظر مصرف انرژی بهینه باشند.
- فراتر از موارد ذکرشده، هوشمندی امکانات رفاهی در ساختمان از دیگر موارد کاربرد هوش مصنوعی در صنعت ساخت و ساز است که زندگی را برای شما لذت‌بخش‌تر می‌کند.
مزایای استفاده از هوش مصنوعی در صنعت ساختمان
کاربرد هوش مصنوعی در ساخت و ساز می‌تواند مزایای متنوعی را به همراه داشته باشد. این مزایا، علاوه بر کارفرمایان و پیمانکاران برای خریداران و ساکنین ساختمان نیز سود می‌رساند. در ادامه با ما همراه باشید با بخشی از مزایا و فواید استفاده از هوش مصنوعی در صنعت ساختمان.
- افزایش سرعت و کارایی
- انجام وظایف بدون خطا و نقص
- نظارت دقیق بر سازه و افزایش ایمنی ساختمان
- کاهش اتلاف منابع و صرفه‌جویی در هزینه‌ها
- حفظ محیط زیست با استفاده از مصالح پایدار
۱۲ کاربرد هوش مصنوعی در صنعت ساخت و ساز
تا همین چندی پیش، فرآیند ساختوساز با روش‌های سنتی انجام می‌گرفت، اما از زمانی که هوش مصنوعی به عرصه‌های مختلف بیزینس از جمله صنعت ساختمان‌سازی راه پیدا کرد، کاربردها و مزایای گسترده‌ای را به همراه خود آورد. در ادامه با ما همراه باشید تا به ۱۲ کاربرد هوش مصنوعی در صنعت ساختمان اشاره کنیم.
1. طراحی بهینه سازه با هوش مصنوعی
بسیاری از سازه‌های امروزی طراحی‌های بیش از حد سنگین و پرهزینه‌ای دارند. این موضوع نه تنها باعث اتلاف مصالح می‌شود، بلکه پایداری و ایمنی سازه را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. یکی از مزایای قابل توجه استفاده از هوش مصنوعی در طراحی سازه‌ها، کاهش وزن سازه تا ۲۰ درصد در پروژههای عمرانی است که صرفه‌جویی در هزینه‌های ساخت به ویژه اسکلت ساختمان را به همراه دارد. این فناوری، راه‌حل‌های نوینی برای طراحی سازه ارائه می‌دهد که پیش از این امکان‌پذیر نبوده است.
2. برآورد بودجه پروژه
مدیریت صحیح جریان مالی و برآورد دقیق هزینه‌های پروژه، از مهمترین عوامل موفقیت در پروژههای ساختوساز است، به همین دلیل هم دغدغه بسیاری از پیمانکاران و مدیران پروژه، پیداکردن راهکارهایی است تا بتوانند مخارج و هزینه‌های آتی پروژه را کنترل و مدیریت کنند.
درگذشته، تنها راه‌حل برای برآورد هزینه‌ها، تکیه بر تجربه و تخصص افراد بود که به صورت دستی انجام می‌شد. این روش برخلاف مزایای زیاد، خطاهای انسانی و صرف زمان زیادی را به همراه داشت، اما امروزه به مدد هوش مصنوعی و راه‌حل‌های نوآورانه آن می‌توان هزینه‌های پروژه را تا حد زیادی پیش‌بینی کرد.
3. هوش مصنوعی و مدیریت پروژه ساختمانی
بدیهی است که هر پروژه‌ای از جمله پروژههای ساختوساز مراحل خاصی دارند که لازم است به صورت مستمر و منظمی اجرا شوند. از آنجا که این کار به حساسیت بالایی نیاز دارد و از طرفی نیز حجم داده‌ها بسیار است، هوش مصنوعی به عنوان ابزاری کارآمد می‌تواند با استفاده از شرایط محیط کار و وضعیت پروژه، بهترین تصمیمات را اتخاذ کند. الگوریتم‌های هوش مصنوعی با دقت بالایی پروژه‌ها را مدیریت می‌کنند، حتی میتوانند مدیران پروژه را در اتخاذ تصمیمات مهم نیز یاری رسانند.
4. تسریع فعالیتهای ساختمانی با کمک ربات‌ها
هوش مصنوعی در کاهش هزینه‌های نیروی انسانی و افزایش سرعت کار نقش مهمی را ایفا می‌کند. با کمک این فناوری امکان انجام فعالیتهای ساختمانی با سرعت و دقت بالایی فراهم می‌شود؛ همچنین ربات‌های هوش مصنوعی، میتوانند مراحل مختلف ساختوساز اعم از رنگ‌آمیزی، تخریب و یا مراحل دیوارچینی را به شکل صحیح و کاملی انجام دهند. بدون‌شک، این کار هزینه‌های ساختوساز را به میزان قابل توجهی کاهش داده و سازه با سرعت بیش‌تری بالا می‌رود.
5. امنیت پروژه و محیط کار
یکی از موارد پراهمیت در پروژههای ساختمانی، امنیت ساختمان و حفاظت از افراد است. هوش مصنوعی قادر است تا مناطق و نقاطی که احتمال آسیب و یا سقوط در آن می‌رود را شناسایی کند، افزون بر این، هوش مصنوعی می‌تواند با استفاده از سیستم‌های تصویری، فعالیتهای ساختمانی را به طور مداوم رصد کند تا نظم و انظباط در محل پروژه برقرار و ایمنی ساختمان افزایش پیدا کند. این کار از طریق تصاویر و صداهای دریافتی از سنسورها و حسگرهای مختلف ممکن می‌شود.
6. پیش‌بینی تجهیزات نیاز به تعمیر
تجهیزات ساختمانی با گذشت زمان تخریب و یا فرسوده می‌شوند. کاربرد هوش مصنوعی در این باره، پیش‌بینی خرابی‌های احتمالی در ساختمان قبل از رخ‌دادن آنها است. این امر از بسیاری از هزینه‌های هنگفتی که برای تعمیرات باید بپردازید، پیشگیری می‌کند؛ اضافه بر اینکه، برنامه‌ریزی منظمی هم برای تعمیر و نگهداری ساختمان به شما ارائه می‌دهد. با انجام این تعمیرات و پیش‌گویی خرابی‌های آینده، عمر مفید ساختمان نیز بالا می‌رود.
با استفاده از فناوری هوش مصنوعی، بسیاری از پیمانکاران میتوانند سازه‌های ایمن‌تر و مقاوم‌تری به مشتریان ارائه دهند.
7. نظارت و کنترل کامل بر تمامی بخشهای ساختوساز
هوش مصنوعی با پردازش و تحلیل اطلاعات، بر تمامی بخشهای ساختوساز نظارت می‌کند. این ابزار قدرتمند در هر مرحله از فرآیند پروژه، اطلاعات کاملی از وضعیت کار و خطرات احتمالی را در اختیار پیمانکاران و مهندسان ساختمانی قرار می‌دهد. جالب است بدانید که این نظارت از طریق سنسورهای هوشمندی که در سراسر محوطه پروژه نصب می‌شوند، انجام می‌گیرد.
سنسورهای هوشمندی که در پروژه به کار گذاشته می‌شوند، میتوانند به‌طور مداوم موقعیت کارگران و تجهیزات، وضعیت مصالح و شرایط محیطی را رصد کنند.
8. هوشمندسازی ساختمان
امروزه کاربردهای هوش مصنوعی باعث رفاه و راحتی زندگی افراد نیز شده است. اگر بخواهیم به نمونه‌ای در این مورد اشاره کنیم، می‌توان به هوشمندی منازل و واحدهای آپارتمانی اشاره کرد که به طرز شگفت‌‌آوری لحاظ شده است.
کنترل دور از منزل، هوشمندی سیستم‌های تهویه، درب‌های هوشمند، مدیریت انرژی، سیستم کنترل ظرفیت پارکینگ، تنظیم روشنایی بهینه در هر اتاق، آنالیزکردن سطح اکسیژن و هوای هر اتاق، دوربین‌های امنیتی و دهها مورد دیگر که همگی باعث رفاه بیشتر ساکنین آپارتمان می‌شوند.
9. کمک در انتخاب بهترین مصالح برای ساختوساز
هوش مصنوعی با درنظرگرفتن فاکتورهای مختلفی مانند مکان پروژه، نوع خاک، شرایط آب‌و‌هوایی، نوع کاربری و بودجه، مصالح مناسب برای ساختوساز را انتخاب می‌کند. این فناوری تمامی این موارد را بررسی می‌کند و با توجه به نتایج آن و نیاز پروژه، بهترین گزینه از لحاظ اقتصادی را به شما پیشنهاد می‌دهد تا علاوه بر کیفیت در کاهش هزینه‌ها نیز مؤثر باشد.
مهمتر از همه، هوش مصنوعی با انتخاب مصالح مناسب به شما کمک می‌کند تا سازهای سازگار با محیط زیست و دوستدار زمین بنا کنید.
10. ارائه خدمات مشاوره
فناوری هوش مصنوعی، سرعت و دقت در اجرای پروژههای ساختمانی را به مراتب بالاتر و بهتر از نیروی انسانی انجام می‌دهد. شرکت مآدیکو با ارائه خدمات مشاوره ساخت و ساز و توسعه روش‌های مبتنی بر هوش مصنوعی به مدیران اجرایی و پیمانکاران کمک می‌کند تا پروژههای خود را بهینه‌سازی کنند، هزینه‌ها را مدیریت و برنامه‌ریزی دقیقی در فرآیند ساختوساز داشته باشند و اما مآدیکو چیست؟ مآدیکو، تیمی متشکل از متخصصان مجرب در حوزه هوش مصنوعی و مهندسی ساختوساز است که طیف گسترده‌ای از خدمات مشاوره در زمینه‌های مختلف پروژه ارائه می‌دهد.
11. آموزش و ارتقا کارگران
کاربرد هوش مصنوعی نه تنها مفید برای مدیران و مهندسان پروژه است، بلکه در آموزش و ارتقای مهارت‌های کارگران شاغل در صنعت ساختوساز نیز نقش مؤثری دارد. با کمک تکنولوژی هوش مصنوعی، می‌توان آموزش‌های مجازی را به صورت تعاملی و جذاب برای کارگران فراهم نمود. مزیت دیگر این است که در هر زمان و مکانی که دسترسی به اینترنت دارند، میتوانند از این آموزش‌ها استفاده کرده و مهارت‌های خود را در زمینه‌های مرتبط با کار ارتقا دهند.
12. پیش‌بینی خطرات احتمالی
پروژههای ساختمانی عموماً با خطرات احتمالی ناشی از نقص فنی مواجه هستند که برخی از آنها با استفاده از راهکارهای مهندسان سازه رفع می‌شوند، با این حال، این خطرات همواره ذهن مدیران و مهندسان پروژه را به خود مشغول کرده است. هوش مصنوعی با پتانسیل عظیم و قابلیت‌های متعدد همچون منجی وارد میدان می‌شود و بسیاری از خطرات رایج در پروژههای ساختمانی را مرتفع می‌نماید.
هوش مصنوعی با استفاده از برنامه‌های شبیه‌ساز کامپیوتری، می‌تواند نقاطی که مستعد تخریب و فرسودگی هستند را پیش‌بینی کرده و از بروز خطرات احتمالی آنها پیشگری کند.
آینده هوش مصنوعی در صنعت ساختمان
به لطف فناوری هوش مصنوعی در صنعت ساختمان، در آینده‌ای نه چندان دور شاهد خودکارسازی بخشهای مختلف این صنعت و اعمال کنترل منظم بر فرآیندهای ساختوساز خواهیم بود. از این فناوری می‌توان در مراحل مختلف پروژه از مرحله طراحی و مهندسی سازه تا مدیریت و اجرای آن بهره برد.
با به کارگیری هوش مصنوعی پیش‌بینی می‌شود، ساختمان‌ها بسیار هوشمندتر از خانه‌های امروزی طراحی شوند. سیستم‌های نورپردازی، سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی و اتوماسیون منزل همگی از موارد کاربرد هوش مصنوعی در ساخت و ساز به شمار می‌روند.
سخن پایانی
با توجه به آنچه در این مقاله گفته شد، تکنولوژی هوش مصنوعی انقلاب و تحول عظیمی در صنعت ساختوساز به وجود آورده است. با کمک این تکنولوژی، می‌توان ساختمان‌هایی هوشمندتر، ایمن‌تر و پایدارتری بنا کرد. این فناوری از طریق تجزیه و تحلیل داده‌های مبتنی بر الگوریتم‌های پیچیده، باعث بهبود عملکرد پروژه، راندمان و کارایی آن می‌شود و در نهایت به افزایش کیفیت و پایداری بنا منجر خواهد شد. به همین دلیل، کاربرد هوش مصنوعی در ساخت و ساز اهمیت فزاینده‌ای دارد. در این مطلب به طور مختصر و مفید به مواردی از آنها اشاره کردیم.
سوالات متداول
1. هوش مصنوعی چگونه می‌تواند در صنعت ساختمان تحول ایجاد کند؟
با استفاده از هوش مصنوعی، راندمان و کیفیت ساختوساز بالا می‌رود، هزینه ها، کاهش و ایمنی و پایداری سازه افزایش پیدا می‌کند.
2. نرم افزارهای کاربردی هوش مصنوعی مناسب صنعت ساختمان کدامند؟
از معروفترین نرم‌افزارهای کاربردی هوش مصنوعی در صنعت ساختمان‌سازی می‌توان به Adobe Firefly و Maket.ai و Autodesk Forma و Archistar اشاره کرد. این نرم‌افزارها، مدیریت پروژه ساختمانی را از برنامه‌ریزی تا مراحل اجرایی و نظارت بر آن به عهده دارند.
3. کدام کشورها از هوش مصنوعی در صنعت ساختمان کمک می کنند؟
کشورهایی که از هوش مصنوعی در صنعت ساختمان‌سازی بهره می‌برند، شامل چین، ژاپن، آلمان، ایالات متحده آمریکا و کره جنوبی هستند.
