مشاوره تخصصی صنایع شیمیایی
در دنیای صنعتی امروز، صنایع شیمیایی نقش مهم و حیاتی را در زندگی انسان ایفا می‌کنند. با توجه به اهمیت این موضوع، فعالیت در حوزه صنایع شیمیایی نیز با چالش‌هایی همراه می‌شود که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. رقابت فشرده جهانی، نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان و به‌روزرسانی مداوم دانش و فناوری و .. مواردی از این مشکلات هستند. در این میان، مشاوره صنایع شیمیایی بهترین راه حل برای غلبه بر تمامی مسائل حوزه صنایع شیمیایی است.
مشاوران صنایع شیمیایی به دلیل دانش و تخصص بالا، دسترسی به منابع مختلف و اطلاع دقیقی که از محصولات شیمیایی، بازاریابی و فروش محصولات دارند، استراتژی‌های مناسب و کارآمدی را به شما معرفی می‌کنند تا ضمن کاهش هزینه‌ها، سودآوری بالایی را تجربه کنید. در این مقاله، هر آنچه لازم است تا درباره مواد شیمیایی، کاربرد آنها و خدمات مشاوره صنایع شیمیایی بدانید را به شما خواهیم گفت.
انواع مواد شیمیایی
برای معرفی انواع مواد شیمیایی، ابتدا لازم است با مفهوم مواد شیمیایی به طور کامل آشنا شوید. همه ما در زندگی روزمره به نوعی با مواد شیمیایی سروکار داریم، پوشاکی که می‌پوشیم تا مواد غذایی که مصرف می‌کنیم، داروهایی که می‌خوریم تا وسایل الکترونیکی، شوینده‌ها، کاغذ، رنگ، صابون و …در همگی آنها، ردپایی از مواد شیمیایی به وضوح قابل مشاهده است.
مواد شیمیایی، جرم و حجم مشخصی دارند، می‌توانند در هر سه حالت جامد، مایع و گاز باشند، چگالی‌های متفاوتی دارند ولی نمی‌توان آنها را با روش‌های فیزیکی به اجزاء دیگری تبدیل کرد. به طور کلی، مواد شیمیایی به دو دسته آلی و معدنی تقسیم می‌شوند. در ادامه به معرفی هر کدام از آنها می‌پردازیم.
مواد شیمیایی آلی
به دسته‌ای از ترکیبات که عنصر کربن را در ساختار خود دارا هستند، مواد شیمیایی آلی گفته می‌شود و به دلیل مقاومت حرارتی بالا در برخی از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر بخواهیم به دو مورد از مهمترین این مواد اشاره کنیم، می‌توان نفت و زغال‌سنگ را نام برد.
انواع مواد شیمیایی آلی شامل هیدروکربن‌ها، روغن و پارافین‌ها، الکل، استر، اتر، ترکیبات آلدهیدی و کتونی، آمین و امیدها، و اسیدهای کربوکسیلیک می‌شوند که از آنها در تولید طیف گسترده‌ای از محصولات مانند پلاستیک، دارو، رنگ، شوینده، عطر، حلال، مواد منفجره و سموم دفع آفات استفاده می‌شود.
مواد شیمیایی معدنی
در کنار مواد شیمیایی آلی که گفتیم حاوی عنصر کربن هستند، گروه دیگری از مواد شیمیایی با نام مواد معدنی وجود دارند که دارای ساختار بلورین هستند، به این معنی که اتم‌های آنها در آرایشی منظم و تکراری در فضا قرار گرفته‌اند. مواد معدنی به طور طبیعی در طبیعت وجود دارند و برخلاف مواد آلی که به طور مصنوعی در آزمایشگاه سنتز می‌شوند، ساخته دست بشر نیستند. الماس، گرافیت، نمک طعام، کوارتز و کربنات کلسیم از مهمترین مواد معدنی به شما می‌روند.
مهمترین تفاوتی که در دو دسته مواد شیمیایی وجود دارد، مربوط می‌شود به وجود یا عدم وجود عنصر کربن در آنها. از موارد دیگری که باعث تمایز بین این دو گروه مواد می‌شود، می‌توان ترکیب و خواص هر کدام را نام برد. بسیاری از مواد معدنی ترکیبات عنصری هستند، در حالی که مواد آلی ترکیبات پیچیده‌‌‌ای می‌توانند با مولکول‌های بزرگ داشته باشند. هر کدام از مواد شیمیایی آلی و معدنی، خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوتی از خود نشان می‌دهند. به عنوان مثال، مواد معدنی نقطه ذوب و جوش بالاتری دارند و در آب نیز حل نمی‌شوند.
اهمیت صنایع شیمیایی
در این که بقای زندگی جوامع بشری به وجود صنایع شیمیایی وابسته است، جای هیچ‌گونه تردیدی نیست. صنایع شیمیایی، مجموعه‌ای از صنایع هستند که در اثر فرآیندهای شیمیایی به مواد مورد نیاز انسان تبدیل می‌شوند.
صنایع نفت و گاز، یکی از مهمترین صنایع شیمیایی هستند که در تولید ناخالص داخلی کشور نقش بسیاری دارند. طیف گسترده‌ای از محصولات پتروشیمی مانند پلاستیک، کود، شوینده، رنگ، حلال و مواد اولیه صنایع مختلف، از طریق همین مواد شیمیایی و واکنش‌های پیچیده آنها تولید می‌شوند. برای اینکه به اهمیت بیشتر صنایع شیمیایی پی ببرید، ما در ادامه، چند مثال را برای شما آورده‌ایم.
با عملیات شیمیایی که بر روی موادی مانند نفت، گاز، همچنین زغال‌سنگ صورت می‌گیرد، می‌توان صدها محصول مهم از جمله گاز شهری، انواع روغن و ….به دست آورد که در زندگی روزمره کاربرد فراوانی دارند یا با انجام برخی واکنش‌های شیمیایی، آلومینیوم و دیگر فلزات را تهیه کرد. از نمک طعام که از هیدروکلریک اسید و سدیم کربنات ساخته شده، در تهیه انواع صابون، کاغذ، پلاستیک و انواع پارچه به کار گرفته می‌شود.
با تولید بیشتر هر کدام از مواد شیمیایی، اشتغال‌زایی بالایی صورت می‌گیرد و مشکل بیکاری تا حدودی رفع می‌شود. همین امر به توسعه کسب‌وکار کشورها کمک می‌کند. یک مشاور صنایع شیمیایی اهمیت این موضوع را به خوبی درک کرده و می‌تواند با استفاده از دانش و تخصص خود به فعالان این حوزه، در زمینه‌های مختلف مشاوره صنایع شیمیایی ارائه دهد.
روند تولید انواع مواد شیمیایی
همگان می‌دانند که ایران از نظر ذخایر نفت و گاز طبیعی بسیار غنی است. وجود این ذخایر، بستر مناسبی را فراهم می‌کند تا در صنعت پتروشیمی و تولید مواد شیمیایی، درصدی از رشد را تجربه کنیم. فرآیند تولید مواد شیمیایی که در آن، مواد اولیه به مواد موردنیاز تبدیل می‌شوند، شامل چند مرحله می‌شود که عبارتند از:
- استخراج: استخراج مواد با استفاده از روش‌های مختلفی مانند حفاری چاه، استخراج معدن و برداشت محصول انجام می‌شود.
- پالایش و تصفیه: حتماً مواد اولیه‌ی استخراج‌شده، ناخالصی و آلاینده‌هایی را به همراه دارند. در این مرحله، ناخالصی‌ها از مواد جدا می‌شوند.
- واکنش شیمیایی: در این مرحله، مولکول‌های مواد اولیه با استفاده از واکنش‌های شیمیایی به مولکول‌های محصولات نهایی تبدیل می‌شوند.
- خالص‌سازی: پس از انجام واکنش‌های شیمیایی، محصولات نهایی از ناخالصی‌ها جدا شده و خالص می‌شوند.
- بسته‌بندی: محصولات نهایی پس از خالص‌سازی، بسته‌بندی و در انبار نگهداری می‌شوند.
از موادی که روند رشد بالایی داشته و توانسته اکثر مواد شیمیایی مورد نیاز صنایع مختلف را فراهم کند، عبارت است از نیتروژن، سولفات آلومینیوم، کلر و گاز اتیلن. می‌توان این گونه گفت، هر صنعتی با توجه به نیاز و ماهیت خود، از طیف وسیعی از مواد شیمیایی بهره می‌برد. به طور مثال، از سولفات آلومینیوم در تصفیه آب، اسید سولفوریک در تولید باتری، کاتالیزورها در پالایش نفت، رنگ‌ها در صنایع مختلف و از شوینده‌ها در مصارف خانگی استفاده می‌شود.
مشاوره و کاربرد مواد شیمیایی
همان‌طور که ابتدای مقاله نیز گفتیم، مواد شیمیایی نقش پررنگی در زندگی افراد دارند. بر خلاف تصورات رایج، این مواد نه تنها مضر نیستند، بلکه منافع زیادی نیز برای بشریت به ارمغان می‌آورند. به عنوان مثال در بدن انسان، میلیون‌ها مولکول شیمیایی وجود دارد که هماهنگ با یکدیگر فعالیت می‌کنند. کاربرد این مواد در صنایع مختلف از قبیل داروسازی، نساجی، کشاورزی، پتروشیمی و … نیز بسیار مشهود است که در ادامه به معرفی هر کدام از آنها می‌پردازیم.
- صنایع پلیمر: پلیمرها، مولکول‌های بزرگی هستند که از واحدهای کوچکتری به نام مونومر تشکیل می‌شوند. از این مواد در تولید پلاستیک‌های مقاوم و سبک برای بسته‌بندی مواد غذایی و همچنین، ساخت قطعات خودرو و تولید لاستیک تایرها و کفش‌ها استفاده می‌شود.
- صنعت نفت و گاز: از این صنعت در تولید بنزین، دیزل، سوخت هواپیما و مواد اولیه‌ی پتروشیمی استفاده می‌شود.
- صنعت داروسازی: از مواد شیمیایی در تولید انواع دارو استفاده می‌شود.
- کشاورزی: از مواد شیمیایی برای تولید انواع کودهای کشاورزی، مواد مغذی مورد نیاز گیاهان، آفت‌کش‌ها و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی استفاده می‌شود.
- صنایع الکترونیک: در تولید مواد نیمه‌رسانا، بردهای مدار چاپی، انواع باتری، روکش و عایق از مواد شیمیایی استفاده می‌شود.
- صنایع فلزی: در استخراج فلزات، ذوب و ریخته‌گری، تصفیه و پوشش‌های فلزاتاز مواد شیمیایی مختلف استفاده می‌شود.
به طور کلی، مواد شیمیایی با وجود مزایای فراوانی که برای انسان به همراه دارند، استفاده نامناسب از برخی از آنها، سلامت و حیات او را نیز به خطر می‌اندازند. برای مثال، می‌تواند باعث آلودگی آب، خاک یا هوا شود. برخی از مواد نیز سمی هستند که تماس با آنها، فرد را دچار مسمومیت شدید می‌کند.
