دقیقا همین الان که در حال خواندن این مطلب هستید، ده‌ها و شاید صدها کسب و کار شروع به کار کردند؛ یک رقابت نفس‌گیر که قرار نیست به آخر خط برسد. با این حال، آیا می‌دانستید براساس پژوهش سامانه clarifycapital، بیش از 65 درصد از کسب‌وکارها در همان 10 سال اول، کاملا شکست می‌خورند؟ ماجرا چیست؟ اگر به نظر صاحبان کسب‌وکارهای موفق نگاه کنیم، آنها رهبری کسب و کار را عامل اصلی موفقیت و شکست بیزینس‌ها می‌دانند. در حقیقت، همه راه‌ها به رهبر سازمان ختم می‌شود؛ آیا او واقعا توانایی مدیریت تیم را دارد؟ آیا می‌تواند اعضای تیم را برای رسیدن به هدف مشترک راهنمایی کند؟ اصلا مهارت رهبری کسب و کار چیست؟
این مقاله قرار است به تمام سوالات شما درباره این موضوع پاسخ دهد؛ پس اگر صاحب یک کسب و کار هستید، یا می‌خواهید خودتان به یک رهبر موفق تبدیل شوید، این مطلب را از دست ندهید!
رهبری کسب و کار چیست؟
به زبان ساده، رهبری کسب و کار (Business Leadership)، در حقیقت مجموعه‌ای از مهارت‌ها و توانایی‌ها است که به فرد کمک می‌کند تا یک سازمان را به سمت اهدافش هدایت کرده و به طور موثر آن را مدیریت کند. داشتن یک رهبر موفق، مساوی است با استراتژی‌های درست، غلبه بر چالش‌های نفس‌گیر و پشت سر گذاشتن رقبای سرسخت! در این شرایط، مدیریت کسب و کار، بیشترین بازدهی را دارد؛ زیرا رهبر تیم برای تمام اعضا یک الگوی موفق و الهام‌بخش است.
به جرات می‌توان گفت که کسب‌وکارهای بدون رهبری تاثیرگذار، دائما در حال درجا زدن هستند؛ فرقی نمی‌کند سازمان شما کوچک باشد یا بزرگ! به سازمان یا شرکت خود نگاه کنید! اگر در شرکت شما سر بزنگاه‌های حساس، تصمیم قاطع گرفته نمی‌شود؛ اگر استراتژی درستی وجود ندارد یا احساس می‌کنید رقبای شما خیلی بهتر هستند؛ این یعنی رهبری کسب و کار به درستی عمل نمی‌کند؛ راه حل چیست؟ در ادامه، ویژگی‌هاییک رهبر کسب و کار را بررسی می‌کنیم.
آیا می‌دانستید؟
رهبری کسب و کار فقط مخصوص مدیرعامل یا کارمندان سطح بالای سازمان نیست
هر فردی در محیط کار خود می‌تواند با تقویت ویژگی‌های رهبری تیم و یادگیری مهارت‌های مدیریت کار، جایگاه خود را در شرکت و کسب و کار خود ارتقا دهد و به فرد ارزشمندتری تبدیل شود.
ویژگی های یک رهبر کسب و کار
برای تبدیل شدن به یک رهبر افسانه‌ای کسب و کار آماده‌اید؟ قبل از هر چیزی، ذهنتان را از کلیشه‌های قدیمی خالی کنید! این یعنی یک رهبر کسب و کار اصلا قرار نیست یک غول ثروتمند یا فرد مخفی‌شده پشت درهای بسته باشد! جای رهبر تیم، دقیقا در مرکز و محور تیم است. او فقط مسئول نوشتن چشم‌انداز شرکت نیست؛ بلکه همه تیم را برای رسیدن به این چشم‌انداز کمک و راهنمایی می‌کند. در ادامه ویژگی‌های یک رهبر عالی را بررسی می‌کنیم.
خط شکن بودن؛ قدم اول را خودتان بردارید!
یک راز مهم این است که رهبران موفق، همیشه خودشان پیش‌قدم می‌شوند؛ این یعنی اغلب بدون نیاز به راهنمایی یا کمک دیگران، کارها را انجام می‌دهند؛ بنابراین، اگر می‌خواهید یک رهبر عالی شوید، خودتان قدم اول را بردارید. اجازه ندهید کسی برای انجام وظایف یا کارهایتان به شما کمک کند یا روی شما نظارت داشته باشد؛ البته تنها در صورتی این اتفاق می‌افتد که واقعا روی کارتان تسلط و مهارت داشته باشید. اگر بتوانید یک پروژه یا ماموریت را بدون نیاز به تشویق یا راهنمایی دیگران، به موقع و به صورت موفق تمام کنید، شما یک رهبر خط شکن هستید!
سازماندهی؛ برای هر کار یک برنامه
رهبری کسب و کار، اهمیت سازماندهی را به خوبی درک می‌کند. آنها به برنامه‌های زمانی پایبند هستند. برای مثال، اگر قرار است یک پروژه دقیقا 10 روز بعد به پایان برسد، در پایان روز دهم، پروژه تمام شده است. رهبرانی که ذهن سازماندهی شده دارند، می‌توانند چندین کار و پروژه را همزمان پیگیری کنند. اگر یک کسب و کار یک رهبر سازماندهی‌شده داشته باشد، به احتمال زیاد کل تیم عملکرد خوبی خواهند داشت و به طور مؤثر کار خواهند کرد.
تفویض اختیار؛ چه کاری را چه کسی انجام دهد
یکی از مهارت‌های حیاتی برای رهبران، توانایی تفویض وظایف به سایر اعضای تیم است. این یعنی در طول یک پروژه، اگر فردی نتواند به خوبی کار خود را انجام دهد، رهبر سازمان، او را با فردی که زمان و مهارت کافی دارد جایگزین می‌کند.
برای اینکه یک رهبر بتواند وظایف را تفویض کند، باید تیم خود را به خوبی بشناسد و از نقاط قوت و ضعف آنها آگاه باشد. تفویض اختیار همچنین به رهبران اجازه می‌دهد تا به سایر کارمندان بااستعداد، نقش‌های مدیرتی واگذار کنند. رهبرانی که تفویض اختیار می‌کنند، بهتر می‌توانند برای به حداکثر رساندن پتانسیل و کارآیی تیم خود مجهز شوند.
ارتباطات؛ کلید طلایی رهبری
به جرات می‌توان گفت مهارت‌های ارتباطی خوب، یکی از ویژگی‌های طلایی رهبران توانمند است. معمولا تیم‌هایی که در آنها رهبری ارتباط خوب و موثری با اعضا دارد، یک پیشرفت جادویی را تجربه می‌کنند. از طرفی، یک رهبر موفق باید چندین کانال ارتباطی با بیرون از شرکت و با دیگر کسب وکارهای مرتبط داشته باشد؛ به خوبی به صحبت‌های اعضای تیم گوش کند و به یک سخنران جذاب، با اعتماد به نفس و فوق العاده تبدیل شود.
مسئولیت‌پذیری؛ عواقب کارهایتان را بپذیرید
مسئولیت‌پذیری یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که در یک رهبر به دنبالش می‌گردند. مسئولیت‌پذیر بودن به معنای پذیرفتن عواقب کارهای خود، چه مثبت و چه منفی، است. یک رهبر مسئولیت‌پذیر، موفقیت‌ها و شکست‌های تیمش را به مانند موفقیت‌ها و شکست‌های خودش می‌داند. رهبران به نمایندگی از تیمشان صحبت می‌کنند و تلاش می‌کنند تصمیماتی بگیرند که به بهترین شکل به نفع تیم باشد.
هدف‌گذاری؛ دقیقا به هدف بزنید!
یک رهبر موفق، کاملا روی چشم انداز شرکت تمرکز کرده است. آنها باید برای کمک به موفقیت و رشد شرکت، اهداف استراتژیک تعیین کنند. برای مثال، با یک برنامه‌ریزی درست، می‌توانند استراتژی ورود به بازار را ارائه کرده و بیشترین سود را برای تیم به ارمغان بیاورند. یکی از وظایف اصلی رهبری تیم، تشویق همه کارمندان به همکاری برای دستیابی به اهداف مشترک است.
ریسک‌پذیری؛ چالش‌ها ترس ندارند!
رهبران تاثیرگذار درک می‌کنند که دنیای تجارت می‌تواند پر از چالش‌های ترسناک باشد. آنها از ریسک کردن و نوآوری برای حل این چالش‌ها اصلا نمی‌ترسند. رهبران خوب حتی زمانی که تصمیمات ریسک‌پذیر یا غیرمعمول می‌گیرند، از داده‌ها و اطلاعات برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند. این ویژگی در رهبری کسب و کارهای کوچک از اهمیت بیشتری برخوردار است.
تفاوت مدیر با رهبر در کسب و کار
شاید اغلب مردم کلمات «مدیر» و «رهبر» را به جای هم استفاده می‌کنند؛ اما این دو مفهوم، تفاوت‌های ظریفی با هم دارند. در حقیقت، یک مدیر سازمان، روی سازماندهی و کنترل منابع برای دستیابی به اهداف سازمانی تمرکز می‌کند. از طرفی مسئولیت اطمینان از انجام دادن کارها به طور موثر، بر عهده او است. اغلب مدیران، برای انجام کارهای خود از ساختارها، فرایندها و رویه‌های داخل شرکت استفاده می‌کنند.
این در حالی است که رهبری کسب و کار، روی ایجاد انگیزه و الهام بخشیدن به دیگران برای رسیدن به یک هدف واحد تلاش می‌کند. رهبران معمولا صاحبان دیدگاه و طرز فکر خاص خودشان هستند. آنها می‌توانند دیگران را برای رسیدن به اهداف موردنظر خود متحد کنند. آنها این کار را اغلب با ایجاد روابط، اعتماد و اشتیاق انجام می‌دهند.
مهارت های کلیدی یک رهبر در کسب و کار
در اینجا یک لیست از مهارت‌های کلیدی رهبر کسب و کار آورده شده است:
- قاطعیت: یک رهبر خوب، باید پس از تحقیق، بررسی و نگاه به چشم انداز، یک تصمیم قاطع بگیرد.
- صداقت: رهبر خوب، معمولا به عنوان یک فرد راستگو و صادق شناخته می‌شود.
- خلاقیت: اغلب، ساختارشکن و دارای ایده‌های خلاق هستند.
- انعطاف‌پذیری: فرقی نمی‌کند دقیقه نود باشد یا در شرایط اورژانسی، در هر صورت آنها همیشه آماده تغییر و انطباق با شرایط جدید هستند.
- مثبت‌اندیشی: از تاثیر جادویی مثبت‌اندیشی باخبر است؛ حتی در روزهایی که بنظر می‌رسد دیگر کاری ساخته نیست!
- حل مسئله: مهارت حل مسئله، یکی از کلیدی‌ترین مهارت‌های رهبر است؛ این یعنی باید بتواند با اصول منطقی، تفکر انتقادی و …، مسائل مورد نظر شرکت را حل کند.
- توانایی تدریس و راهنمایی: باید مانند یک معلم یا مربی، اعضای تیم را آموزش دهد؛ با این کار، می‌تواند به یک رهبر الهام بخش و الگو تبدیل شود.
مدل های مختلف سبک رهبری در تیم
رهبران یک تیم یا بیزینس می‌توانند از مدل‌های مختلفی برای رهبری الگو بگیرند. البته بعضی از رهبران، از یک مدل و برخی دیگر از چندین مدل به صورت ترکیبی استفاده می‌کنند.
رهبری تیم محور
در ذهن یک رهبری تیم‌گرا، همیشه تصویر یک تیم موفق و پرتلاش نقش بسته است. آنها سعی می‌کنند تا فضای کار تیمی را به خوبی فراهم کنند تا افراد بتوانند از طریق تعامل با یکدیگر و ارتقای کیفیت کار خود، سطح کیفی کل تیم را بالا ببرند. رهبری تیم محور یا «مردم مدار»، دقیقا همان نوع رهبری است که می‌تواند بیشترین بازدهی و پیشرفت را برای شرکت به ارمغان بیاورد.
مربیگری
مربیگری یکی از مدل‌های جذاب و در عین حال چالش‌برانگیز رهبری است. در این مدل، رهبر تیم به عنوان یک رهبر کوچینگ، نقشی فراتر از هدایت و کنترل صرف ایفا می‌کند. او به مثابه یک نوع مربی عمل می‌کند که با ظرافت، نقاط قوت فردی هر یک از اعضای تیم را کشف و پرورش می‌دهد. در این مسیر، رهبر کوچینگ با همکاری نزدیک اعضای تیم، استراتژی‌هایی را برای رشد و ارتقای مهارت‌هایشان طراحی می‌کند.
وابسته
رهبران وابسته، تیم‌سازهای ماهری هستند. آنها به خوبی بلدند که چگونه یک تیم موفق با بهره‌وری بالا بسازند. این رهبران، از تمام اعضای تیم حمایت کرده و آنها را برای حل مشکلات و انجام کارها تشویق می‌کنند. رهبران وابسته اغلب به روحیه کاری کارمندان خود توجه می‌کنند و به آن اهمیت می‌دهند.
مشارکتی
رهبران دموکراتیک (یا مشارکت‌جو) هنگام تصمیم‌گیری به دنبال مشارکت تیم هستند. اگرچه آنها مسئول تصمیم نهایی هستند، اما نظرات دیگران را هم در نظر می گیرند؛ همین ویژگی آنها، اجماع و مشارکت در بین اعضای تیم را به شدت افزایش می‌دهد.
رهبری کسب و کار استبدادی
رهبری اقتدارگرا، سبکی از مدیریت است که در آن رهبر یا مدیر، قدرت و کنترل را به طور کامل در دست دارد. در این سبک، رهبر تصمیمات را به تنهایی می‌گیرد، دستورالعمل‌ها را صادر می‌کند و انتظار دارد که کارکنان بدون چون و چرا از آنها پیروی کنند.
برخی از ویژگی‌های کلیدی رهبری اقتدارگرا عبارتند از:
- تمرکز بر اطاعت از دستورات
- تصمیم‌گیری متمرکز
- ارتباطات یک‌طرفه
رهبری باشگاهی
در این سبک رهبری، اعضای تیم در اولویت قرار دارند. فرض بر این است که اگر افراد از کار خود راضی باشند، با انگیزه‌تر شده و عملکرد بهتری خواهند داشت. رهبران این سبک، عمدتاً از تقویت شرایط کارکنان، برای تشویق و هدایت تیم به سمت اهدافشان استفاده می‌کنند.
هدف نهایی این نوع رهبری، که گاه به آن «رهبری خدمتگزار» نیز می‌گویند، ایجاد محیطی با ارتباطات قوی و روحیه بالا است. در چنین محیطی، اعضای تیم احساس ارزشمندی می‌کنند و نسبت به کار خود تعهد بیشتری دارند.
رهبری خدمتگزار می‌تواند منجر به کندی در تصمیم گیری شود زیرا تمرکز اصلی ابتدا روی اعضای تیم و سپس روی شرکت است.
رهبری کسب و کار ضعیف
سبک رهبری که در آن رهبر از فرآیندهای تصمیم‌گیری، انگیزه کارکنان و همکاری گروهی فاصله می‌گیرد، می‌تواند به عنوان ضعیف‌ترین مدل شناخته شود. این مدل رهبران، بر پروژه ها نظارت می‌کنند اما به اعضای تیم اجازه می‌دهند تا خودشان تصمیم بگیرند و بر روند کار خود مدیریت کنند. آنها در صورت لزوم از تیم حمایت و تشویق می‌کنند، اما به کارمندان نمی‌گویند چه کاری انجام دهند یا چگونه آن را انجام دهند.
چنین رهبری به ندرت درگیر مسائل کارکنان یا اهداف تولیدی می‌شود و کمترین تلاش را برای رسیدن به اهداف شرکت انجام می‌دهد. این رهبران ممکن است به کارکنان خود آزادی عمل بدهند، اما این آزادی ممکن است به قیمت از دست دادن علاقه و تعهد کارکنان به موفقیت شرکت تمام شود. با این حال، این سبک مدیریتی می‌تواند به حل مسائل درون تیمی کمک کند و فضایی برای کارکنان ایجاد کند تا ایده‌های نوآورانه خود را آزمایش کنند.
رهبری در کسب و کار بروکراتیک
رهبران بوروکراتیک خط مشی‌ها و رویه‌های سختگیرانه‌ای را برای خود و تیم هایشان تعیین می‌کنند. این نوع رهبری شامل تمرکز شدید بر نتایج و عملکرد، اعمال زنجیره فرماندهی دقیق و پاسخگویی به هیئت مدیره یا سهامداران است. یک رهبر بوروکراتیک فرآیندهای غیرقابل مذاکره‌ای را ایجاد می‌کند و کارمندان را وادار می‌کند که قوانین مشخصی را به خوبی و با دقت اجرا کنند.
جمع‌بندی؛ آیا به مشاوره نیاز دارید؟
در این مقاله سعی کردیم ویژگی‌های رهبری کسب و کار تاثیرگذار و موفق را با شما در میان بگذاریم. با این حال، روشهای زیادی برای تقویت مهارت‌های رهبری وجود دارد؛ از جمله مطالعه و خرید کتاب رهبری کسب و کار از طریق فروشگاه‌های مختلف! اما اگر به دنبال یک روش فوری و موثر هستید؛ ما یک فرصت طلایی برای شما درنظر گرفته‌ایم. شما می‌توانید از طریق مشاوره سیستم سازی به صورت کاملا تخصصی و حرفه‌ای، ویژگی‌های رهبری را در خود تقویت کرده و چند پله از رقبای خود جلوتر حرکت کنید! اگر برای یک شروع طوفانی در بیزینس خود آماده‌اید، از همین لحظه با کارشناسان مآدیکو ارتباط بگیرید.
